KỂ CHUYỆN QUANG TRUNG - 15

(Tiếp theo và hết)

XV.

Sáng sớm tinh mơ ngày mồng năm tết, sương giá chưa tan. Quang Trung cưỡi voi tiến vào thành Thăng Long. Lá cờ lệnh vẫn ngả về đằng trước, lá cờ đen sẫm hơn hôm qua. Áo chiến bào của Quang Trung vẫn đen như mực. Con voi băng qua một dãy chiến lũy tan hoang, còn trơ lại những cây đa cổ thụ loang lổ máu. 

Trên cành một cây đa, lủng lẳng xác thái thú Sầm Nghi Đống tự treo cổ đêm qua, khẽ đu đưa trước gió xuân. Chung quanh các cây đa, quân Thanh nằm chết chồng chất, lẫn với súng, với gươm, với giáo, với cờ, với ngựa. Máu chảy như suối, đỏ rực cả một vùng rộng bạt ngàn san dã. Mùi tanh tưởi bốc lên. Những đàn quạ đen, sà xuống những đống xác chết, cất lên những tiếng kêu oang oang gớm ghiếc.

Quang Trung nói:

- Các tướng sĩ hãy cùng với trăm họ thu tất cả xác giặc rải rác quanh đây, dồn lại chỗ gốc đa này, đắp lên thành những đống thật cao, thật to, để cho ai tới kinh thành cũng phải trông thấy, mà nhớ mãi cái ngày hôm nay. Những kẻ lăm le muốn cướp nước Nam thì cũng lấy đống đa này mà làm gương!

Hàng nghìn, hàng vạn người dân đổ ra cùng với chiến sĩ thu xác giặc lại. Đống xác cao mãi lên, cao như núi.

Trên khắp các đường thành Thăng Long cổ kính, đã cắm la liệt những lá cờ đỏ của đoàn quân chiến thắng. Đoàn quân hùng dũng tiến vào kinh đô muôn thuở. Nhìn những đống gạch ngói vụn, và những đám tro bay mù mịt, các chiến sĩ đều rầu rầu vẻ mặt.

Lá cờ lệnh trên đầu voi của Quang Trung bỗng dựng thẳng lên.

Quang Trung nói với các tướng:

- Ta đã hứa cho năm quân ăn tết ở Thăng Long. Không phải đợi đến ngày khai hạ nữa. Hôm nay, cho tướng sĩ nghỉ ngơi ăn tết.

Một tướng cưỡi ngựa chạy tới, dâng trước đầu voi, cờ maoi tiết, hổ phù và bảo kiếm của Tôn Sĩ Nghị. Mọi người xin cho đi đuổi tên tướng giặc. Quang Trung cười và nói:

- Ta đã cho quân chờ sẵn Tôn Sĩ Nghị trên Lạng Sơn rồi.

La Sơn phu tử và Ngô Thời Nhiệm tới trước đầu voi mừng. Quang Trung xuống voi, nắm tay La Sơn phu tử và nói:

- Nhờ phu tử nên đánh thành Thăng Long không khó nhoc, quân giặc sợ oai chỉ dẫm lên nhau mà chết đó thôi.

Quang Trung quay lại hỏi Ngô Thời Nhiệm:

- Quan thị lang đã viết lá thư gửi hoàng đế nhà Thanh chưa? Nên nói là ta không muốn đánh quân thiên triều. Chẳng qua là Tôn tổng đốc bỏ chạy, để cầu phao gẫy mà chết người, chứ không phải ta muốn thế.

Ngô Thời Nhiệm đưa bức thư thảo sẵn. Quang Trung xem và khen hay. La Sơn phu tử thưa;

- Nay Tôn Sĩ Nghị đã chạy. Chiêu Thống cũng bỏ đi. Nhờ uy thần vũ của nhà vua, Thăng Long lại về với non nước cũ. Nhưng kinh thành đã bị tàn phá tiêu điều, xơ xác. Cũng may mà văn miếu chỉ bị phá ít nhiều, cúi xin nhà vua cho tu bổ lại văn miếu, để cho Thăng Long khỏi hổ với cái tiếng là văn vật đệ nhất trời Nam.

Quang Trung nghe lời La Sơn phu tử, cho xuất tiền công sửa lại văn miếu.

Kinh thành mở hội ăn mừng. Quang Trung lại nghe văng vẳng khắp nơi tiếng hát và tiếng nhịp thình thùng thình. Đi qua một đám chiến sĩ, xúm xít bên một cây đào còn sót lại trước một bức tường đổ, hoa đào nở thắm tươi, Quang Trung bỗng chú ý đến mấy câu hát:

Tháng giêng anh đi chơi xuân

Đồn đây thời mở hội trống quân anh vào.

Thình thùng thình…

Quang Trung ghé vào nhìn vào. Người vừa hát chính là anh chiến sĩ mà Quang Trung đã nghe hát năm ngày trước đây ở Thanh Hóa. Vẫn là bài hát cũ, khác chăng là trước thì anh ta hát là tháng chạp mà nay là tháng giêng rồi.

Trông thấy Quang Trung, các chiến sĩ không chạy mà hát càng to. Quang Trung dừng lại, bâng khuâng nghe hát.

NGUYỄN HUY TƯỞNG