CHIẾC MŨ THẦN KÌ

NGÀY XƯA, CÓ MỘT NGƯỜI LÁI BUÔN TRẺ thường hay đi xa và cứ mỗi lần ra thành phố bằng xe thổ mộ là anh trả tiền vé cả đi lẫn về. Anh khâu hình vẽ và chữ kí của mình vào bên trong mũ rồi khi đi xe lượt về, anh chỉ nhấc cái mũ ra, chìa phía trong cho người đánh xe thấy, thế là anh khỏi phải mua vé nữa.

Một lần, anh gặp ông chủ trại giàu có nhưng tham lam. Người lái buôn đã phải giữ một kỉ niệm không lấy gì làm hay ho do bị lão lừa bịp khi anh mua ngũ cốc của lão trong năm vừa rồi. Từ đó, người lái buôn cứ chờ có dịp là chơi xỏ lại tên chủ trại. Tên chủ trại đã không để ý và thấy rằng cứ mỗi lần trả tiền xe thì người lái buôn chỉ lật cái mũ của mình ra mà không phải lấy tiền ra trả. Ngay lúc đó, tên chủ trại liếc trộm vào chiếc mũ của người lái buôn, cuối cùng không giữ nổi trí tò mò, lão liền lên tiếng hỏi:

- Xin thứ lỗi cho tôi, anh có thể cho tôi biết được vì sao anh không phải trả tiền vé?

Người lái buôn tươi cười, bình thản trả lời:

- Tất nhiên, ông xem, chính nhờ cái mũ thần kì này đây. Tôi chỉ cần nhấc nó lên là không phải trả tiền vé tiền viếc gì cả!

Nghe thế, lão keo kiệt kia hoàn toàn bị cuốn hút, lão thì thào với người lái buôn:

- Chốc nữa, chúng ta lại đến một chặng hành trình mới, anh có thể làm ơn cho tôi mượn chiếc mũ của anh để tôi có thể kiểm tra khả năng của nó được không?

- Sao lại không! – Người lái buôn trả lời rồi nói tiếp – Ông cứ giơ cái mũ của tôi ra và yên trí là khỏi phải trả tiền, nhưng như thế ông phải trả tiền chỗ ngồi thay cho tôi.

Tên chủ trại chấp nhận lời đề nghị và khi đến chặng đường mới, lão nhấc mũ mà không phải trả tiền. Nhưng lão lại phải mua vé cho người lái buôn. Lòng tham của lão bắt đầu nổi lên, thế là lão tìm cách thuyết phục người lái buôn bán chiếc mũ đó cho lão. Người lái buôn đồng ý với giá hai trăm đuy ca, nhưng người chủ trại mặc cả mãi, cuối cùng họ thống nhất giá một trăm đuy ca với điều kiện người mua trả tiền ngay lập tức. Người lái buôn nhận tiền và xuống xe ngay sau đó.

Tên chủ trại tiếp tục chuyến hành trình đến chặng sau. Người đánh xe len lỏi giữa các du khách để lấy tiền vé chặng tiếp theo. Lần bần tiện giơ mũ ra, nhưng người đánh xe cười và nói với lão:

- Thưa ngài, tôi biết cái mũ này lắm, nhưng chủ của nó chỉ trả tiền xe cho đến hết chặng đường mà ông ấy xuống. Vì ngài đi xa hơn nên ngài phải mua vé bổ sung từ đây trở đi.

- Nhưng bây giờ, cái mũ đã thuộc về tôi rồi cơ mà!

Tên chủ trại kì kèo và phản đối, nhưng người đánh xe vẫn bình tĩnh đáp:

- Có thể là như vậy, nhưng thưa ngài, hoặc là ngài mua vé để đi tiếp, hoặc là ngài phải xuống xe.

Tên chủ trại biết mình bị hố nên buộc phải mở hầu bao trả tiền vé.

Ngày hôm sau, lão đến gặp quan tòa kiện anh lái buôn. Quan tòa bình tĩnh ngồi nghe, chờ cho người ông ta tuôn hết những lời độc ác, giận dữ rồi mới nói rằng:

- Người lái buôn đó có đến cách đây mấy phút. Anh ta đã kể lại toàn bộ câu chuyện cho tôi, đồng thời giao một trăm đuy ca nhờ tôi phân phát cho những người nghèo trong làng. Anh ta tuyên bố trước một số người làm chứng rằng, nếu ông vẫn đeo đẳng anh ta thì anh ta quyết sẽ đòi ông phải trả lại những gì mà ông đã gian lận khi bán lúa cho anh ta trong năm vừa rồi. Vậy, nếu ông muốn nghe lời khuyên tốt của tôi thì ông hãy quên chuyện cái mũ đi, kẻo làm trò cười cho thiên hạ.

Khi nghe nhắc đến chuyện lúa mì, tên chủ trại bỗng nhiên nhũn người ra, và không nói không rằng, lặng lẽ rời khỏi tòa án.

Nguồn: Truyện cổ nước ngoài.