KHỈ VÀ CÁ SẤU

Ngày xửa ngày xưa, có một con khỉ sống trên một cây jamun[i] ngay bên sông. Con khỉ sống một mình, không bạn bè, người thân, nhưng nó hạnh phúc và yên ổn. Cây jamun cho khỉ rất nhiều trái ngọt để ăn, che chở nó khỏi nắng mưa mỗi ngày.

Một ngày kia, có một con cá sấu bơi tới khúc sông này và leo lên bờ nằm nghỉ dưới tán cây nơi khỉ đang trú ngụ. “Chào anh”, khỉ nói, nó vốn là con vật thân thiện mà. “Chào anh”, cá sấu ngạc nhiên đáp lại. “Anh có biết tôi có thể kiếm thức ăn ở đâu không?”, cá sấu hỏi, “suốt ngày nay tôi đã chẳng có gì để ăn rồi, hình như ở khúc sông này chẳng có con cá nào thì phải”.

“Ồ, tớ không ăn cá nên cũng chẳng rõ lắm, nhưng tớ có rất nhiều trái jamun đã chín tím lịm đây này. Anh có muốn thử một tí không?”. Nói rồi khỉ vứt xuống cho cá sấu vài quả jamun. Cá sấu đã quá đói bụng nên dù không ăn hoa quả bao giờ, nó cũng chén sạch những trái jamun đó. Nó cảm thấy thích thú với loại quả có vị ngọt ngào này và xấu hổ hỏi xin thêm ít nữa. “Tất nhiên là được rồi”, khỉ tỏ ra hào hiệp và lại vứt thêm cho cá sấu một ít nữa. “Cậu có thể quay lại đây bất cứ khi nào muốn ăn thêm quả này nhé”, khỉ nói vậy khi cá sấu đã chén no một bụng jamun.

Sau đó, ngày nào cá sấu cũng tới thăm khỉ. Hai con nhanh chóng trở thành bạn của nhau, chúng trò chuyện và kể cho nhau nghe những câu chuyện của mình và ăn thỏa thích những trái jamun ngọt lịm. Khỉ sẽ hái và ném xuống cho cá sấu tất cả số jamun nó muốn.

Một ngày kia, cá sấu bắt đầu kể cho khỉ nghe về người vợ và gia đình của nó. “Sao trước đây cậu chẳng bao giờ nói cho tớ biết là cậu có một người vợ thế?”, khỉ bảo cá sấu. “Hôm nay, lúc nào về nhà, cậu cầm thêm vài trái jamun cho cô ấy nữa nhé”. Cá sấu cảm ơn khỉ rồi đem chùm quả về cho vợ.

Vợ cá sấu cũng rất thích những quả jamun. Chị ta chưa bao giờ được ăn thứ gì ngọt ngào như thế. “Hãy nghĩ mà xem”, chị ta nói, “con vật nào ăn những quả jamun này hàng ngày chắc chắn thịt nó cũng ngọt ngào lắm. Con khỉ suốt ngày ăn những quả jamun, thịt nó chắc hẳn phải ngọt ngào hơn cả những quả cây đó”. Chị ta bảo chồng mời khỉ tới ăn cơm rồi “sau đó vợ chồng mình sẽ chén thịt hắn”, vợ cá sấu hào hứng bày mưu kế.

Nhưng cá sấu phân vân lắm, làm sao anh ta có thể ăn thịt bạn mình được chứ. Nó cố thuyết phục với vợ rằng không thể ăn thịt khỉ được. “Anh ấy là bạn tôi mà”, cá sấu nói. Nhưng vợ cá sấu không nghe, chị ta chỉ muốn ăn thịt khỉ thôi. “Từ bao giờ mà loài cá sấu chúng ta chỉ ăn hoa quả mà không ăn thịt chứ”, vợ cá sấu hỏi. Và khi cá sấu không đồng ý chuyện ăn thịt khỉ, chị ta vờ ngã bệnh. “Chỉ có quả tim của con khỉ mới cứu được em thôi”, vợ cá sấu van vỉ chồng. “Nếu yêu em, mình hãy đưa con khỉ kia tới nhà để em được ăn quả tim của nó”.

Cá sấu tội nghiệp không biết làm gì, anh không muốn ăn thịt bạn, nhưng cũng không muốn để vợ mình chết. Cuối cùng, anh ta buộc phải đưa khỉ tới cho cô ta.

“Bạn thân mến của tôi ơi”, khỉ tha thiết gọi khi tới bên gốc cây jamun. Vợ tôi cứ một mực muốn mời bạn tới nhà ăn cơm với chúng tôi. Cô ấy rất cảm ơn bạn vì đã gửi cho những quả jamun và muốn tôi đưa bạn tới thăm nhà”. Con khỉ vui lắm nhưng bảo nó chẳng thể đi được vì nó đâu biết bơi. “Đừng lo chuyện đó, tôi sẽ chở cậu trên lưng”. Nghe cá sấu nói vậy, khỉ đồng ý và nhảy lên lưng cá sấu.

Cá sấu chở khỉ trên lưng bơi tới vùng sông rộng và sâu. Khi đã ở rất xa bờ và xa cây jamun rồi, nó mới bảo khỉ, “Vợ tôi ốm nặng lắm. Và thứ duy nhất có thể cứu sống cô ấy là trái tim của khỉ. Vì thế bạn thân mến ơi, đây có lẽ là ngày cuối cùng của cậu và của tình bạn giữa chúng ta”. Con khỉ vô cùng hoảng sợ. Làm gì để cứu mình bây giờ? Nó nghĩ thật nhanh rồi bảo, “Bạn thân mến ơi, tớ rất buồn khi biết tin vợ cậu bị ốm và tớ cũng rất vui nếu có thể giúp gì cho cô ấy. Nhưng tớ lại để quên trái tim trên cây jamun rồi. Cậu có nghĩ là chúng mình nên quay lại để tớ lấy nó cho vợ cậu không?”.

Cá sấu tin ngay lời khỉ. Nó quay đầu và nhanh chóng bơi ngược trở lại cây jamun. Con khỉ nhảy ra khỏi lưng cá sấu và trở về an toàn với nơi ở của mình. “Gã bạn tồi tệ và ngu ngốc kia, chả lẽ ngươi không biết chúng ta luôn mang trong mình trái tim ư? Ta sẽ không bao giờ tin mi nữa và cũng sẽ chẳng bao giờ cho mi bất cứ một trái quả nào. Hãy cút đi và đừng trở lại đây nữa”.

Cá sấu hiểu ra mình thực sự ngu ngốc, nó đã mất bạn và mất luôn cả những quả jamun ngọt ngào. Con khỉ đã tự cứu thoát mình vì nó biết suy nghĩ và ứng biến thật mau. Nó hiểu rằng khỉ và cá sấu sẽ chẳng thể là bạn của nhau được, bởi cá sấu luôn muốn ăn thịt chứ không hề muốn là bạn của khỉ bao giờ.

 Truyện cổ tích Ấn Độ

Dương Kim Thoa (Dịch từ Longlongtimeago) 

[i] Ja-mun là một loại cây có quả mọc thành chùm, màu tím, có nhiều ở Ấn Độ.